بررسی طرز تلقی مؤدیان نسبت به انصاف نظام مالیاتی و تاثیر آن بر رفتار تمکین مالیاتی

تمکین مالیاتی به ویژه نوع داوطلبانه آن یکی از رویکردهای حائز اهمیت جهت ارتقای کارایی سازمانهای مالیاتی است. اهداف این رویکرد زمانی محقق می­شود که سازمان ذیربط بتواند عوامل اثرگذار بر آن را به درستی شناسایی نموده و تحت کنترل خود درآورد. معمولاً در مطالعات مرتبط با تمکین مالیاتی، عوامل اقتصادی بیشتر مورد توجه­اند. این در حالی است که بر اساس تحقیقات، عوامل درونی و روانشناختی نیز به اندازه عوامل اقتصادی با اهمیت هستند. از جملۀ این عوامل درونی می­توان به درک انصاف نظام مالیاتی از سوی مؤدیان اشاره نمود که در طی دهه­های اخیر موضوع بسیاری از مطالعات بوده است. این طرز تلقی مؤدی مبنای شکل­گیری اعتماد متقابل است که خود در تمکین مورد تاکید قرار می­گیرد. پژوهش حاضر در چارچوب تحقیقی توصیفی- پیمایشی با توزیع پرسشنامه در میان مؤدیان مشاغل غرب تهران، اثر گذاری درک انصاف نظام مالیاتی بر رفتار تمکین و نیز تاثیر دانش مؤدی و پیچیدگی نظام مالیاتی بر درک انصاف نظام مالیاتی را مورد بررسی قرار می­دهد. این تحقیق با بهره­گیری از روش مدل یابی معادلات ساختاری نشان می­دهد که درک انصاف رفتارهای تمکین را تحت تاثیر قرار می­دهد. به­علاوه، بر اساس یافته­های تحقیق معلوم گردید که دانش مؤدی و پیچیدگی نظام مالیاتی نیز بر درک انصاف از سوی مؤدی مؤثرند.